Skrzyżowanie ul. A. Struga i ul. Gdańskiej

Fotografia przedstawia budynek fabryki braci Fryderyka i Gustawa Wilhelma Lange znajdujący się przy skrzyżowaniu ulic Długiej (później Gdańskiej) i Andrzeja (później ulica Andrzeja Struga). Fabryka ta była jedną z najstarszych fabryk produkujących maszyny w Królestwie Polskim. W 1885 roku powstały stopniowo powiększane obiekty odlewni żelaza i fabryki produkującej części do maszyn włókienniczych. Na terenie zakładów istniało kilka budynków przeznaczonych do różnych celów: odlewnia żelaza, kuźnia, maszynownia, fabryka krosien, stolarnia, składy i magazyny. W 1895 roku bracia rozszerzyli swój asortyment produkcyjny o rowery "Original Comet". Była to największa w tym czasie wytwórnia rowerów w Królestwie Polskim. Około 1910 roku dwa najstarsze budynki podwyższono do trzypiętrowych, tworząc jedna masywną bryłę narożnika obu ulic. W 1912 roku zakład zatrudniał około 500 osób. W 1923 roku fabryka zmieniła nazwę na "Bracia Lange fabryka maszyn i odlewnia żelaza". W 1928 roku została przekształcona w spółkę, w której Zarządzie zasiadali: Gustaw Lange, Berta i Karol Lange, Gustaw Kehler i Franciszek Flaker. Firma miała swoje przedstawicielstwa w Rydze i Bukareszcie. W latach 30. XX w. zaczęto produkować również blachę na potrzeby lotnictwa, piece hartownicze i wentylatory wysokiego ciśnienia. Po zakończeniu II wojny światowej w budynkach dawnej fabryki braci Lange umieszczono Przedsiębiorstwo Traktorów i Maszyn Rolniczych, a w późniejszym okresie Centralne Biuro Techniczne Przemysłu Maszyn Włókienniczych, przemianowane następnie w Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Maszyn Włókienniczych "Polmatex-Cenaro". Pomieszczenia parterowe od strony ulicy Struga przebudowano na ciąg podcieni dla pieszych i oczekujących na tramwaj. Około 1972 roku przy poszerzaniu ulicy rozebrano widoczny na fotografii narożny budynek. Ulica Andrzeja przy której znajdowała się fabryka została wytyczona przez geometrę w 1827 roku. Początkowo nazywała się Andrzeja, w latach 1918-1940 przemianowana na św. Andrzeja, by po II wojnie światowej w 1946 roku stać się ulicą Andrzeja Struga. Ulica Długa natomiast została wytyczona około 1873 roku i w 1920 roku na cześć odzyskania przez Polskę Pomorza została przemianowana na ulicę Gdańską.

Fotografia pochodzi z wydanego w 1896 roku albumu Bronisława Wilkoszewskiego „Widoki m. Łodzi”. Saryusz Bronisław Paweł Wilkoszewski (1847-1901), zwany "łódzkim Canaletto" był mistrzem fotografii ilustracyjnej. Udokumentował zabudowę Łodzi z końca XIX wieku przede wszystkim wille, fabryki, budynki użyteczności publicznej, obiekty sakralne, ulicę Piotrkowską. Jego zakład fotograficzny znajdował się w willi "Trianon" w Pasażu Meyera 5 (obecnie ulica Moniuszki).

Dzieło w domenie publicznej. Fotografie dzieł, do których autorskie prawa majątkowe wygasły (znajdujących się w tzw. „domenie publicznej”), mogą być pobierane i rozpowszechniane bez ograniczeń. W celu poszanowania autorskich praw osobistych twórców, konieczne jest oznaczanie dzieł nazwiskiem lub pseudonimem autora. Prosimy o każdorazowe wskazywanie Muzeum Miasta Łodzi jako właściciela obiektu.

Numer inwentarzowy obiektu: MHMŁ/I/2096

Obiekty ze zbiorów Muzeum Miasta Łodzi po digitalizacji w ramach projektu „Kultura cyfrowa”, zadanie: „Digitalizacja i popularyzacja fotografii z zasobu Muzeum Miasta Łodzi”